Rijke rekenvragen: zo maak je rekenen uitdagend en leuk!

Rekenen in het basisonderwijs draait niet alleen om sommen oplossen. Het draait ook om kinderen te laten nadenken over hoe en waarom een antwoord klopt. Een effectieve manier om dit te bereiken is door rijke rekenvragen te gebruiken. Deze vragen dagen kinderen uit om creatief en kritisch te denken. En misschien wel nog belangrijker: ze maken het rekenen een stuk leuker!

In dit blog ontdek je hoe je rijke rekenvragen kunt stellen, waarom ze belangrijk zijn voor de ontwikkeling van kinderen, en hoe ze bijdragen aan meer betrokkenheid en rekenplezier in de klas.

WAT ZIJN RIJKE REKENVRAGEN?

Rijke rekenvragen zijn vragen die verder gaan dan alleen het juiste antwoord geven. Als zo’n vraag wordt gesteld, moeten de hersenen even goed aangezet worden. Precies wat je wilt bereiken, want rijke rekenvragen…

• …stimuleren wiskundig denken, zoals analyseren en redeneren;
• …bieden ruimte voor meerdere oplossingen;
• …moedigen samenwerking en uitleg aan;
• …helpen kinderen nieuwe inzichten op te doen tijdens het rekenen.

Een voorbeeld:

• Een standaard rekenvraag is: “Hoeveel is 6 × 8?”

• Een rijke rekenvraag is: “Ik weet dat de uitkomst van een vermenigvuldiging 48 is. Welke sommen kunnen dat zijn?”

Door rijke rekenvragen te stellen, leren kinderen op een speelse manier verbanden zien en creatief met getallen werken.

WAAROM ZIJN RIJKE REKENVRAGEN BELANGRIJK?

Onderzoek toont aan dat meer dan 90% van de vragen in rekenmethodes gericht is op het reproduceren van feiten en procedures.* Hoewel dit belangrijk is, leren kinderen het meeste van vragen die hen uitdagen om verder te denken.

De voordelen van deze vragen op een rij:

• Kinderen voelen zich meer betrokken, wat hun leerprestaties verhoogt.
• Rijke rekenvragen maken lessen interactiever en motiverender.
• Ze verbeteren het probleemoplossend vermogen van kinderen.

VOORBEELDEN VAN RIJKE REKENVRAGEN PER LEERJAAR

Om je een beetje op weg te helpen, heb ik voor elk leerjaar een standaard rekenvraag uitgewerkt en deze verandert in een rijke rekenvraag. Scroll naar het leerjaar en kijk wat er gebeurt als je de vraag in de klas stelt!

Groep 3 / leerjaar 1

Standaardvraag: “Je hebt 6 appels en verdeelt ze over 2 kinderen. Hoeveel appels krijgt elk kind?”

Rijke rekenvraag: “Je hebt een mand met appels. Je kunt ze verdelen over 2 kinderen, zodat ze allebei evenveel hebben. Hoeveel appels zouden er in de mand kunnen zitten? Kun je meerdere oplossingen bedenken?”

Groep 4 / leerjaar 2

Standaardvraag: “Hoeveel heeft Lisanne in totaal met deze dobbelstenen gegooid?”

Rijke rekenvraag: “Lisanne gooit met een aantal dobbelstenen. Ze heeft in totaal 24 ogen gegooid. Wat kan er op de dobbelstenen staan? Hoeveel dobbelstenen heeft ze dan gebruikt? Hoeveel dobbelstenen moet ze minimaal gebruiken om 24 ogen te gooien?”

---

ONZE REKENVIDEO’S EN WERKBLADEN

Op deze website vind je wel meer dan 300 rekenvideo’s en bijbehorende werkbladen. In de rekenlessen geef ik, Anne, de rekeninstructie, zoals die op de basisschool ook wordt gegeven. De rekenvideo’s kunnen gepauzeerd en telkens opnieuw bekeken worden. Zo weet je zeker, dat de rekenstof goed blijft hangen en het rekenniveau verbetert!

Benieuwd welke rekeninstructies je op deze website kunt vinden? Neem hier een kijkje bij de rekenvideo’s van het leerjaar van jouw kind.

---

Groep 5 / leerjaar

Standaardvraag: “Jimmy koopt een trui. Hij betaalt precies genoeg. Hoeveel kost de trui?”

Rijke rekenvraag: “Jimmy koopt een trui voor 38 euro. Hij heeft briefjes van 5, 10, 20 en 50 euro en munten van 1 en 2 euro in zijn portemonnee. Hoe kan hij betalen? Bedenk 3 manieren.”

Groep 6 / leerjaar 4

Standaardvraag: “Onze tuin is 10 meter lang en 6 meter breed? Wat is de oppervlakte van onze tuin?”

Rijke rekenvraag: “Onze tuin heeft een oppervlakte van 60 vierkante meter. Wat kunnen de lengte en breedte van onze tuin zijn? Kun je meerdere mogelijkheden vinden?”

Groep 7 / leerjaar 5

Standaardvraag: “Wat is de grootste breuk?”

Rijke rekenvraag: “Welke breuken zijn groter dan ½ en kleiner dan 7/8?”

Groep 8 / leerjaar 6

Standaardvraag: “Op basisschool De Knapkoppen geven 240 leerlingen aan met welk vervoersmiddel ze op vakantie gaan. Hoe gaan de meeste kinderen op vakantie? Hoeveel kinderen zijn dat?”

Rijke rekenvraag: “Als je het aantal kinderen weet dat met de auto op vakantie gaat, kun je ook achter het totaal aantal kinderen komen. Klopt dat? En zo ja, vul dan voor elke vervoersmiddel in hoeveel kinderen het zouden kunnen zijn en wat het totaal aantal kinderen dan is.”

HOE GEBRUIK JE RIJKE REKENVRAGEN IN DE KLAS?

Het is vrij eenvoudig om een standaard rekenvraag te veranderen in een rijke rekenvraag. Met deze drie simpele stappen integreer je de rijke rekenvragen in jouw les:

1. Begin met een standaard rekenvraag: Kies bijvoorbeeld een opgave uit de rekenmethode.
2. Verander deze in een open vraag: Bied ruimte voor meerdere antwoorden of strategieën.
3. Bedenk vervolgvragen: Vergroot hiermee het inzicht, de kennis en de vaardigheden bij het rekenen.
4. Stimuleer uitleg en samenwerking: Laat leerlingen hun aanpak delen en bespreek verschillende oplossingen.

Oké, nog één voorbeeld dan. 🙂

Standaardvraag: “Wat is de omtrek van deze figuur?”

Rijke rekenvraag: “Teken een figuur met een omtrek van 30 cm. Hoeveel verschillende figuren kun je bedenken?”

Door dit soort vragen te stellen, help je kinderen niet alleen om sommen op te lossen, maar ook om wiskundig inzicht te ontwikkelen.

CONCLUSIE

Rijke rekenvragen maken rekenlessen in het basisonderwijs uitdagender en leuker! Ze zorgen ervoor dat leerlingen niet alleen beter worden in rekenen, maar er ook meer plezier aan beleven. Probeer vandaag nog een rijke rekenvraag in jouw les en ontdek zelf het verschil! Ik vind het leuk als je de vraag met me deelt of me tagt op Instagram.

* Bron: Van Zanten, M. & Van den Heuvel-Panhuizen, M. (2019). Probleemoplossen in reken-wiskundemethodes. Volgens Bartjens jaargang 38, januari 2019, nummer 3, 22-27.

HULP BIJ HET REKENEN

Niet alle kinderen gaat het rekenen gemakkelijk af. Misschien heb je op school te horen gekregen, dat jouw kind moeite heeft met dit onderdeel van het rekenen. Of misschien heb je het zelf opgemerkt of heeft jouw kind zelf aangegeven het niet allemaal te begrijpen. Dan is het tijd om ermee aan de slag te gaan! En dat doe je zo!

Iets nieuws leren begint met het volgen van een instructie. Door onze instructievideo’s krijgt jouw kind de kans om de rekeninstructie, die ook op zijn/haar basisschool is gegeven, nog eens (of meerdere keren) te volgen. Door onze bijbehorende werkbladen kan jouw kind vervolgens nog eens met de leerstof oefenen. Voor veel kinderen maakt dit alleen al een enorm verschil! En dat is niet alles!

Elk kind leert op zijn eigen tempo en heeft zijn eigen niveau. Dit kan per rekencategorie erg verschillen. Het kan best zijn, dat jouw kind heel goed kan klokkijken, maar dat het automatiseren van de tafels maar niet lukt. Of dat de tafels er allang in zitten, maar het kwartje met betrekking tot breuken nog niet gevallen is. Dit is de reden dat jullie op ons platform toegang tot alle leerjaren van de basisschool krijgen. Jouw kind krijgt hierdoor ook de kans om de rekeninstructies van een leerjaar terug of een leerjaar verder te volgen. Iets waar de meeste basisscholen niet (consistent) in kunnen voorzien. Je kind werkt dus écht op zijn eigen tempo en op krijgt op zijn eigen niveau instructie. Dat is uniek en dé manier om zelfvertrouwen voor rekenen op te bouwen en de scores te verhogen.

Ga direct aan de slag en meld je hier aan!