27 december 2021
Hoe zit het ook alweer met die kilo’s, pondjes, onzen en grammen? En dan bedoel ik niet die op je heupjes. Ik bedoel de pondjes, die kinderen op de basisschool omrekenen naar grammen enzo. Hoeveel ons zit er in een kilo? En hoeveel gram is een pond? En hoe kun je een kind dit aanleren? Je leest het in deze blog!
wegen OP DE BASISSCHOOL
Op de meeste basisscholen leren kinderen aan het eind van groep 3 of in groep 4 wat een kilo is en hoe zwaar een kilo is. Het woord kilo is trouwens een kortere naam voor het woord kilogram. Als je kilo (of kilogram) afkort, schrijf je kg. In een latere groep komt daar de gram bij en leren kinderen een kilo naar gram om te rekenen.
Maar dan het pond en het ons. (Ja, deze woorden zijn echt onzijdig. Dat klinkt voor geen meter?!) In een slagerij vliegen deze woorden om je oren. De een bestelt een pond gehakt, de ander twee ons achterham. Niet alleen kinderen hebben moeite met de betekenis ervan. Er zijn ook veel volwassen, die de bestellingen bij de slager liever bij kilo’s en grammen houden. Helemaal niet erg, maar na het lezen van deze blog is dat verholpen!
HOE ZWAAR IS EEN KILO?
Kinderen leren door iets te ervaren. Als je zegt: “Dit is een plaatje van een kilo suiker” kun je vervolgens niet verwachten dat een kind weet hoe zwaar dat is.
Heb je thuis een pak suiker of iets anders dat een kilo weegt (bijvoorbeeld een pak meel)? Laat het je kind dan voelen. Het liefst een aantal keer. Tot hij zelf kan inschatten of iets lichter of zwaarder dan een kilo is. Vertel er ook bij dat kilo als kg wordt afgekort, omdat ‘kilo’ eigenlijk staat voor ‘kilogram’. Kilo bekt gewoon wat makkelijker. Jouw voornaam wordt toch ook wel eens ingekort?
THUIS WEGEN MET KINDEREN
Ervaren hoe zwaar iets is, komt (als je het mij vraagt) te weinig aan bod bij het rekenen op school. Maar thuis kun je er een leuk spel van maken! In vorige blogs heb ik rekenspellen omschreven, die je met kinderen kunt doen. Hier kun je ze vinden!
Blog: Wegen met kinderen uit groep 4.
Blog: Wegen met kinderen uit groep 5.
Blog: Wegen met kinderen uit groep 6.
Psst… Kinderen uit groep 7 en 8 kunnen hier meer moeite mee hebben dan je denkt. Zij vinden de rekenspellen (zelfs die van groep 4) ook vaak een uitdaging en daarom hartstikke leuk!
DE GRAM
Als je het gewicht van een kilo(gram) goed kunt inschatten, is de gram aan de beurt. Een keukenweegschaal met een precieze afmeting kan gebruikt worden om een voorwerp (je kunt het zo bijna niet noemen) van één gram op te leggen. Kinderen vinden het vaak een leuk klusje om iets van één gram te zoeken. Een klein gummetje of een paar aalbessen komen bijvoorbeeld in de buurt. Als het gelukt is om iets te vinden, kunnen de kinderen ervaren hoe zwaar een gram is door het simpelweg in hun hand vast te houden.
Nu kun je vertellen dat er 1000 grammen in één kilo passen. Eén kilo is dus hetzelfde als 1000 gram.
HET POND EN HET ONS (KUN JIJ AL AAN ‘HET’ WENNEN?)
Sommige rekenmethodes besteden geen aandacht aan het pond en het ons. Als je het mij vraagt geen goede keuze. Ik vind het zelf wel fijn als ik 400 gram gehakt bij de slager bestel en ik niet met een mond vol tanden sta als hij vraagt: “Is een pondje ook oké?” Of als hij zegt: “Ik zit nu op 5 ons. Ook goed?”
Laten we met het pond beginnen. Als ik een kilo suiker over twee grote glazen verdeel, zit er in ieder glas… Ja, ja, ja, ja, jaaaa… een halve kilo suiker. Dat antwoord lag voor de hand!
Je zou ook kunnen zeggen: In ieder glas zit een pond suiker. Een halve kilo is namelijk hetzelfde als een pond.
Nu begrijp je misschien ook, dat één kilo hetzelfde is als twee pond.
Je hebt net gelezen dat er 1000 grammen in een kilo passen. Je kunt dus ook zeggen, dat er nu in ieder glas 500 gram suiker zit. Een pond is hetzelfde als 500 gram.
Dan ga ik het nu nog hebben over het ons. Je kunt een kilo suiker ook in onsjes verdelen. Je hebt dan 10 glazen nodig. Met 10 ons maak je namelijk weer een kilo.
Kun je al raden hoeveel gram een ons is..?
Er passen 1000 grammen in een kilo. Die kilo (oftewel, die 1000 gram) is nu verdeeld over 10 glazen. 1000 gram gedeeld door 10 = ..?
Eén ons is dus hetzelfde als 100 gram.
En nu even terug naar die kilo. In een kilo past 2 pond en dus ook 10 ons.
DE GEWICHTEN OP EEN RIJ
Ben je bang dat deze informatie op den duur wegzakt? Maak dan een foto of een screenshot van het onderstaande rijtje en pak je telefoon erbij als de slager je een vraag stelt, waar je het antwoord zo snel niet op weet. 😉
REKENVIDEO’S OVER WEGEN
Op deze website vind je allerlei rekenlessen over wegen. Hieronder een overzicht van deze lessen. Veel rekenplezier!
GROEP 4 LES 39 De kilogram
GROEP 5 LES 15 De gram
GROEP 5 LES 30 Inhoud en gewicht
GROEP 6 LES 34 Kommagetallen bij het wegen